Thách thức trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng 2 con số

Tăng trưởng kinh tế năm 2025 đặt mục tiêu 8% trở lên, góp phần tạo nền tảng vững chắc để đạt tốc độ tăng trưởng 2 con số bắt đầu từ năm 2026. Muốn tăng trưởng cao và bền vững, giới chuyên gia khuyến nghị, cần xác định các ngành kinh tế mũi nhọn, xây dựng kế hoạch phát triển dài hạn và tạo ra các chính sách hỗ trợ cụ thể về thuế, tín dụng, và môi trường kinh doanh thuận lợi.

Các giải pháp phải được thực thi thực chất

Bối cảnh toàn cầu đang có nhiều biến động với các yếu tố như căng thẳng địa chính trị, chính sách các nước lớn thay đổi, vấn đề chuyển đổi số, chuyển dịch chuỗi cung ứng và yêu cầu phát triển xanh - bền vững… đòi hỏi Việt Nam phải có các chiến lược phát triển linh hoạt, hiệu quả và đột phá mới đạt được mục tiêu tăng trưởng cao.

Thực tế con đường hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng 2 con số đặt ra nhiều thách thức về thể chế, nguồn lực, chất lượng tăng trưởng, năng suất lao động, khoa học - công nghệ và năng lực nội tại của doanh nghiệp (DN).

PGS.TS Nguyễn Hồng Sơn - Phó Trưởng Ban Chính sách, chiến lược Trung ương khẳng định, tăng trưởng kinh tế chỉ đạt được khi các giải pháp được thực thi thực chất. Cần chuyển từ tư duy chính sách trên lý thuyết sang hành động có giám sát và kiểm tra nghiêm túc.

Ông Sơn cho rằng Việt Nam nên nghiên cứu kỹ lưỡng các mô hình quản trị tiên tiến từ các quốc gia phát triển để điều chỉnh phù hợp với thực tiễn. Trong đó, cần đặc biệt quan tâm đến các mô hình đo lường rủi ro tài chính, chính sách đối phó với khủng hoảng, và đặc biệt là sự phối hợp chính sách giữa các bộ, ngành để không "vênh nhau" trong quá trình điều hành.

"Vai trò phối hợp giữa các bên – nhà nước, DN, học viện và tổ chức xã hội – được khẳng định là yếu tố quyết định để đảm bảo các giải pháp được triển khai hiệu quả, liên tục và đồng bộ. Thực tế, thời gian qua, Đảng và Chính phủ đã có các Nghị quyết, chỉ đạo liên quan đến chính sách tài khóa, tiền tệ cũng như nhấn mạnh yêu cầu hiệu quả chính sách nhằm thúc đẩy tăng trưởng bền vững" - đại diện Ban Chính sách, chiến lược Trung ương nói.

Đáng chú ý, Chính phủ đã có Nghị quyết số 138/NQ-CP ban hành Kế hoạch hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân.

PGS.TS Phạm Thế Anh - Trưởng khoa Kinh tế học- Đại học Kinh tế Quốc dân đã thẳng thắn đưa ra khuyến nghị, chính sách tiền tệ bảo đảm chủ động trong điều tiết kinh tế vĩ mô đi đôi với tạo tâm lý ổn định trong giới đầu tư, hạn chế nguồn vốn trong nền kinh tế "chảy" vào các thị trường tài sản thay vì sản xuất – kinh doanh dài hạn.

Về chính sách tài khóa, chuyên gia Phạm Thế Anh cho rằng, cần giảm thuế thu nhập cá nhân và DN để kích thích đầu tư – tiêu dùng, song song với đó là mở rộng cơ sở thu từ thuế tài sản, từ đó bảo đảm ngân sách không bị hụt thu. Bên cạnh đó, thoái vốn khỏi các DN nhà nước và khuyến khích mô hình hợp tác công – tư (PPP) một cách phù hợp cũng là giải pháp được nhấn mạnh để tăng tính hiệu quả sử dụng vốn công.

Tránh tình trạng “trên thông dưới tắc”

Đứng ở vai trò DN, ông Trần Anh Dũng - Giám đốc Điều hành Công ty CP Phát triển Hùng Hậu nêu, mong muốn lớn nhất hiện nay của nhiều DN là tránh tình trạng "trên thông dưới tắc" và tiến hành cuộc cách mạng thực sự trong cải cách thủ tục hành chính.

Bên cạnh đó, cần khởi tạo môi trường thuận lợi, “cởi trói” và khuyến khích DN phát triển. Không chỉ dừng lại ở chính sách, Nhà nước cần nuôi dưỡng hệ sinh thái hỗ trợ DN bằng các công cụ tài chính và phi tài chính. Phải chú trọng phát triển DN vừa và nhỏ, vì nhiều DN lớn trong tương lai chính là những DN nhỏ của hôm nay.

Đồng quan điểm, ông Phan Đình Tuệ - Chủ tịch HĐQT Bamboo Airways, Phó Chủ tịch Hiệp hội DN TPHCM (HUBA) chia sẻ, phải nhận diện rõ những rào cản mà khu vực tư nhân đang gặp phải để từ đó giao trọng trách đi kèm với nguồn lực và sự hỗ trợ phù hợp.

Theo ông Tuệ, Nghị quyết 68 đặt mục tiêu cả nước phấn đấu có 2 triệu DN, và chúng ta hoàn toàn có thể nâng cấp, dìu dắt khoảng 5 triệu hộ kinh doanh đang hoạt động hiện nay tham gia vào mục tiêu này. Tuy nhiên, để chuyển đổi thành công từ hộ kinh doanh lên DN, các cơ quan quản lý nhà nước và chính quyền địa phương cần có cách thức hỗ trợ cụ thể giúp họ tự tin hơn trong quá trình chuyển đổi.

Trong bối cảnh đó, cả DN và các ngân hàng cũng cần thay đổi. Ngoài việc hỗ trợ bằng chính sách lãi suất, ngân hàng cần tham gia hỗ trợ công tác quản lý DN.

Ông Nguyễn Quốc Kỳ - Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Vietravel cho biết, việc thiếu đầu tư cho đổi mới sáng tạo là một trong những yếu tố khiến sản phẩm, dịch vụ của DN thiếu sức cạnh tranh, chưa tạo được sự khác biệt trên thị trường.

Ngoài ra, các DN còn thiếu sự liên kết trong chuỗi giá trị, thường hoạt động đơn lẻ, manh mún, dẫn đến hiệu suất thấp và khó vươn ra thị trường rộng lớn. Đây là 2 yếu tố quan trọng các DN tư nhân Việt Nam cần khắc phục nếu muốn vươn mình trong bối cảnh hiện nay

Thực tế DN đang gặp khó trong việc triển khai chính sách. Dù cấp Trung ương đã mở hướng, nhưng địa phương và bộ máy hành chính vẫn lúng túng, đặc biệt trong giai đoạn sáp nhập các đơn vị hành chính. Do vậy giới chuyên gia khuyến nghị muốn tăng trưởng bền vững cần xác định các ngành kinh tế mũi nhọn, xây dựng kế hoạch phát triển dài hạn và tạo ra các chính sách hỗ trợ cụ thể về thuế, tín dụng, và môi trường kinh doanh thuận lợi.