Mô hình "phòng điều tra thân thiện" - từ thực tiễn đến hiệu quả

03/06/2025 08:33 vietmy.net.vn

bình luận

LTS: Người dưới 18 tuổi là một đối tượng đặc biệt được quy định trong Bộ luật TTHS bởi 1 chương riêng biệt. Đây là đối tượng được đánh giá là người chưa phát triển đầy đủ về thể chất, tinh thần, nhạy cảm và dễ bị tổn thương. Vì thế, trong hoạt động điều tra hình sự nói chung và công tác lấy lời khai, hỏi cung bị can nói riêng cần thiết phải xây dựng các chiến thuật điều tra hợp lý và mô hình điều tra thân thiện đối với trẻ em là một trong những phương tiện để thực hiện chiến thuật điều tra hiệu quả. Bài viết góp phần đánh giá tổng quan về lý luận và thực tiễn hiệu quả việc phát triển mô hình "phòng điều tra thân thiện" phục vụ hoạt động lấy lời khai, hỏi cung bị can người dưới 18 tuổi từ đó đưa ra một số kiến nghị, đề xuất góp phần nâng cao hiệu quả việc phát triển, sử dụng "phòng điều tra thân thiện" trong điều tra vụ án có liên quan đến người chưa thành niên.

Phòng điều tra thân thiện, cơ sở xây dựng phòng điều tra thân thiện, yêu cầu của phòng điều tra thân thiện, vai trò, ý nghĩa của phòng điều tra thân thiện đối với người dưới 18 tuổi.

Hiện nay, ở tất cả các quốc gia, tình hình người dưới 18 tuổi hay còn gọi là nguười chưa thành niên vi phạm pháp luật hoặc bị xâm hại bởi các hành vi phạm tội luôn là vấn đề phức tạp, đòi hỏi phải có các giải pháp toàn diện. Trong hệ thống tư pháp người chưa thành niên, hệ thống điều tra thân thiện với người chưa thành niên được nhiều quốc gia quan tâm trên cả ba lĩnh vực: luật pháp, việc thực thi của cơ quan chuyên trách và các dịch vụ hỗ trợ. Công ước về quyền trẻ em và một số quy chuẩn quốc tế khác có vai trò hướng dẫn cho việc giải quyết các vấn đề người chưa thành niên có liên quan đến các vụ án hình sự, bất kể trẻ em là nạn nhân, người làm chứng hay bị can trong vụ án đó. Hướng dẫn của Liên hợp quốc về các vấn đề tư pháp liên quan đến nạn nhân, người làm chứng hay bị can là người dưới 18 tuổi đưa ra khái niệm nhạy cảm với trẻ em là phương thức tiếp cận cân bằng quyền được bảo vệ của trẻ em và các nhu cầu, quan điểm đặc thù của trẻ em. Do đó, điều tra nhạy cảm hay còn gọi là điều tra thân thiện với người dưới 18 tuổi được hiểu là phương thức điều tra được tiến hành dựa trên những chuẩn mực quốc tế về quyền trẻ em và những đặc thù thể trạng, sức khỏe, tâm lý của người dưới 18 tuổi, phù hợp với các quy định pháp luật hiện hành của mỗi quốc gia.

Nhìn nhận dưới góc độ pháp luật, Việt Nam là quốc gia đầu tiên ở Châu Á và là quốc gia thứ hai trên thế giới phê chuẩn Công ước Liên hiệp quốc về quyền trẻ em. Việc xây dựng, phát triển mô hình "phòng điều tra thân thiện" phù hợp với cam kết của Việt Nam với Công ước về việc bảo đảm mọi hoạt động liên quan tới trẻ em, kể cả hoạt động điều tra, thì lợi ích tốt nhất của trẻ em phải là mối quan tâm hàng đầu. Luật trẻ em năm 2016 tại Điều 5 Khoản 3 khẳng định: “bảo đảm lợi ích tốt nhất của trẻ em trong các quyết định liên quan đến trẻ em”. Bộ luật Tố tụng hình sự có quy định một chương riêng biệt (Chương XXVIII) về thủ tục tố tụng đối với người dưới 18 tuổi, Điều 414 khoản 1 có nêu “Đảm bảo thủ tục tố tụng thân thiện, phù hợp với tâm lý lứa tuổi, mức độ trưởng thành, khả năng nhận thức của người dưới 18 tuổi”. Điều 91 BLHS quy định: “Việc xử lý người chưa thành niên phạm tội phải đảm bảo lợi ích tốt nhất cho người chưa thành niên và chủ yếu nhằm mục đích giáo dục, giúp đỡ họ sửa chữa sai lầm phát triển lành mạnh, trở thành công dân có ích cho xã hội. Bộ luật Tố tụng hình sự Việt Nam 2015 quy định những thủ tục tố tụng hình sự áp dụng đối với người chưa thành niên bao gồm: Người bị buộc tội (gồm người bị bắt, người bị tạm giữ, bị can, bị cáo), bị hại và người làm chứng”.

Bộ luật tố tụng cũng xác định điều kiện của người tiến hành tố tụng đối với vụ án có người dưới 18 tuổi là phải được đào tạo, tập huấn, bồi dưỡng về kỹ năng giải quyết các vụ án hình sự có người tham gia tố tụng là người chưa thành niên; có kinh nghiệm khởi tố các vụ án liên quan đến người chưa thành niên; đã được đào tạo, tập huấn, bồi dưỡng về tâm lý học, khoa học giáo dục đối với người chưa thành niên bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp, bảo đảm lợi ích tốt nhất của người chưa thành niên; bảo đảm giữ bí mật cá nhân của người chưa thành niên; bảo đảm quyền tham gia tố tụng của người đại diện của người chưa thành niên, nhà trường, Đoàn thanh niên, người có kinh nghiệm, hiểu biết về tâm lý, xã hội, tổ chức khác nơi NCTN học tập, lao động và sinh hoạt... Trong quá trình tiến hành tố tụng, bên cạnh việc chấp hành đầy đủ các quy định của pháp luật thì người tiến hành tố tụng cần đặc biệt lưu ý một số vấn đề như: Thời gian lấy lời khai dưới 18 tuổi không quá hai lần trong 01 ngày và mỗi lần không quá 02 giờ, trừ trường hợp vụ án có nhiều tình tiết phức tạp. Thời gian hỏi cung bị can là NCTN không quá hai lần trong 01 ngày và mỗi lần không quá 02 giờ, bảo đảm sự tham gia của người đại diện, người bào chữa, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của NCTN; bảo đảm về điều kiện ghi âm, ghi hình có âm thanh theo quy định. Điều tra viên khi lấy lời khai, hỏi cung NCTN phải có thái độ thân thiện, nhẹ nhàng, sử dụng ngôn ngữ dễ hiểu, phù hợp với độ tuổi, giới tính, khả năng nhận thức của họ; phải xem xét áp dụng các biện pháp phù hợp nhằm giảm đến mức thấp nhất thời gian, số lượng lần lấy lời khai, hỏi cung và Điều tra viên phải tạm dừng ngay việc lấy lời khai, hỏi cung khi NTCTN có biểu hiện mệt mỏi, ảnh hưởng đến khả năng khai báo chính xác, đầy đủ.

Như vậy, từ cơ sở lý luận, cơ sở pháp lý quy định và quy trình giải quyết đối với người dưới 18 tuổi trong các vụ án có liên quan nhận thấy: việc xây dựng, phát triển mô hình phòng điều tra thân thiện là phù hợp với quy định của pháp luật có liên quan đến quyền lợi của trẻ em.

Đánh giá hiệu quả mô hình "Phòng điều tra thân thiện phục vụ công tác lấy lời khai, hỏi cung bị can là người dưới 18 tuổi”

Đánh giá về mô hình phòng điều tra thân thiện phục vụ công tác lấy lời khai, hỏi cung bị can người dưới 18 tuổi cho thấy đây là một yêu cầu phù hợp với pháp luật quốc tế, đặc biệt khi ở Việt Nam, tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật có liên quan đến trẻ em đang diễn biến phức tạp. Cụ thể, theo thống kê của Văn phòng cơ quan Cảnh sát điều tra (C01) Bộ Công an thì giai đoạn 2022 – 2024, Cơ quan điều tra đã phát hiện, điều tra, xử lý 8.227 vụ phạm tội với 16.649 đối tượng là người chưa thành niên vi phạm pháp luật. Với mục đích cao nhất, bảo vệ quyền trẻ em, cũng như chăm sóc tốt nhất cho trẻ em, Bộ Công an cũng như các Bộ ngành, dưới sự chỉ đạo của Chính phủ đang nỗ lực ngày đêm để bảo vệ trẻ em. Vì vậy, bên cạnh công tác phòng ngừa xã hội, cơ sở vật chất, mô hình "phòng điều tra thân thiện" là một trong những yếu tố quyết định, liên quan đến bị hại trẻ em có hiệu quả cao nhất. Từ năm 2018 đến nay, thực hiện Quyết định 1863/QĐ-TTg ngày 23 tháng 12 năm 2019 của Thủ tướng Chính phủ về kế hoạch hành động quốc gia về phòng chống bạo lực xâm hại trẻ em giai đoạn 2020 – 2025, Cục Cảnh sát Hình sự (C02), Bộ Công an đã xây dựng, vận hành 33 mô hình "Phòng điều tra thân thiện" để giải quyết các vụ việc có liên quan đến người dưới 18 tuổi và xâm hại người dưới 18 tuổi với chủ trương rất bài bản, có tính khoa học, được lấy ý kiến từ cấp cơ sở. Từ khi đi vào vận hành "phòng điều tra thân thiện", Việt Nam được cộng đồng quốc tế, đặc biệt là Quỹ Nhi đồng quốc tế UNICEFF rất quan tâm về công tác bảo vệ trẻ em và đánh giá cao. Các phòng điều tra thân thiện được lắp đặt tại Công an cấp tỉnh, thành phố đảm bảo có diện tích từ 12m2 đến 20m2, phù hợp, thuận tiện cho việc đi lại của các đơn vị, không bố trí ở gần khu vực tiếp dân. Trong đó yêu cầu mô hình "Phòng điều tra thân thiện" có thiết kế, trang trí tương tự phòng làm việc, tạo tâm lý thoải mái, gần gũi giúp nạn nhân giảm bớt mặc cảm, lo sợ, nhất là nạn nhân dưới 18 tuổi trong các vụ xâm hại tình dục. Trang thiết bị có camera, máy ghi hình, máy ảnh kỹ thuật số, máy tính để bàn, đồng hồ treo tường, điều hòa nhiệt độ, ghế băng ngồi chờ, bộ mô hình (hình nộm cơ thể người con gái, con trai), tủ tài liệu, sách truyện tranh, bộ dụng cụ y tế sơ cấp cứu ban đầu, cây xanh trang trí.... Xây dựng các phòng điều tra thân thiện không chỉ mang lại các yếu tố tâm lý tích cực mà việc vận hành tại các đơn vị địa phương cũng đạt tỷ lệ cao, có ý nghĩa thiết thực từ các con số thống kê của Phòng 2, Cục Cảnh sát Hình sự cụ thể Công an tỉnh Lai Châu báo cáo có 200/245 vụ, Kon Tum 100/127 vụ, Bình Thuận 70/85 vụ, Hà Nội có 65/125 vụ, Đồng Tháp 64/98 vụ, TPHCM có 61/75 vụ, và Gia Lai có 60/92 vụ liên quan đến người dưới 18 tuổi có sử dụng phòng điều tra thân thiện

Với nhận thức người dưới 18 tuổi là người chưa phát triển đầy đủ về thể chất, tinh thần, là đối tượng nhạy cảm, dễ bị tổn thương, đặc biệt là những trẻ em bị xâm hại cả về sức khỏe và tinh thần thì việc sử dụng mô hình phòng điều tra thân thiện hỗ trợ rất nhiều công tác lấy lời khai, hỏi cung đóng vai trò rất quan trọng. Người dưới 18 tuổi tham gia tố tụng có thể với với tư cách là bị can, người làm chứng, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan; bị hại bị tổn thương sâu sắc khi bị bạo lực, bạo hành. Trẻ em hoặc người dưới 18 tuổi khi cung cấp lời khai trong không gian ấm cúng, thân thiện, các trang thiết bị hiện đại đã giúp ổn định tâm lý, cởi mở, chia sẻ và mô tả lại vụ việc được chính xác hơn.

Tính đến hết năm 2022, 33 mô hình phòng điều tra thân thiện được đặt tại Cục Cảnh sát hình sự, Học viện Cảnh sát nhân dân, Công an các địa phương: An Giang, Bắc Giang, Bắc Kạn, Bình Thuận, Cần Thơ, Đồng Tháp, Gia Lai, Hà Nội, Hà Giang, Hà Tĩnh, Hưng Yên, Kom Tum, Lai Châu, Lào Cai, Long An, Nam Định, Nghệ An, Phú Thọ, Quảng Bình, Sơn La, Yên Bái, Thái Bình, Thành phố Hồ Chí Minh, Vĩnh Long, Quảng Ninh, Cao Bằng, Phú Yên, Tiền Giang, Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng. Nhìn chung, các mô hình phòng điều tra thân thiện sau khi được xây dựng đã đạt hiệu quả cao, tích cực để các nạn nhân có không gian ổn định tâm lý, đặc biệt giúp cán bộ điều tra có thể nhìn thấy tường tận hành vi của đối tượng "yêu râu xanh" qua những lời thuật lại của các nạn nhân dù là nhỏ tuổi nhất. Theo quy định, khi lấy lời khai điều tra viên phải mặc trang phục ngành nhưng đối với vụ án liên quan đến trẻ em, cán bộ điều tra có thể vận dụng linh hoạt để mặc thường phục, tạo cảm giác gần gũi. Bên cạnh đó, cán bộ điều tra được tập huấn kỹ năng điều tra thân thiện, có kiến thức khoa học giáo dục đối với trẻ em, thời gian lấy lời khai không quá 2 tiếng/1 lần và 1 ngày không quá 2 lần theo quy định.

Điển hình trong vụ việc lấy lời khai của chái bé L.T.H.A (8 tuổi) bị các đối tượng xâm hại tình dục xảy ra tại xã Nậm Sò, huyện Tân Uyên, tỉnh Lai Châu vào cuối năm 2020. Ban đầu khi làm việc với cháu A tại UBND huyện Tân Uyên, cháu lộ rõ tâm lý sợ sệt, e ngại, tinh thần không ổn định, Tại đây, cháu không muốn trình bày, không muốn khai báo về sự việc xấu hổ đã xảy ra. Trước tình hình trên, lãnh đạo phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh đã chỉ đạo Điều tra viên đưa cháu và gia đình về phòng điều tra thân thiện. Để tạo tâm lý thoải mái, khi đi vào phòng điều tra thân thiện, Điều tra viên đã đi bằng cổng phụ, mà không lựa chọn cổng chính vì đây là khi vực gần dân cư, để tạo tâm lý cho trẻ em và người nhà đang đến một căn nhà tập thể, chứ không phải phòng làm việc của công an. Khi được bố đưa bào phòng điều tra thân thiện, cháu L.T.H.A vẫn ngồi im không nói khiến cán bộ điều tra khó tiếp cận để cháu A mở lòng thuật lại hành vi xâm hại tình dục của đối tượng Păn. Lúc này, điều tra viên gợi ý trong phòng có nhà bóng, lập tức cháu A chạy vào chơi... Chờ đợi 30 phút cháu A chơi bóng xong, thấy tâm lý cháu đã thoải mái dễ gần, cán bộ điều tra đã đến nói chuyện như người bạn kể lại vụ việc. Có đoạn cháu A không nhớ, biểu hiện hoảng loạn, lập tức Điều tra viên dừng câu chuyện, rồi cầm quyển truyện giở những trang có nhiều hình ảnh đưa cho nạn nhân. Cô bé thấy lạ cầm đọc, cán bộ điều tra tiếp tục kiên nhẫn chờ, không gợi ý, không vội vàng, còn bố cháu A cũng ngồi ghế băng cách đấy 2m theo dõi con gái. Có lúc Điều tra viên đưa bánh, kẹo, nước uống cho bé để giúp nạn nhân bớt căng thẳng, lo sợ, rút ngắn khoảng cách như người trong nhà trong căn phòng điều tra thân thiện. Sau gần 2 tiếng kiên nhẫn chờ đợi trong môi trường điều tra thân thiện, kết hợp với chiến thuật lấy lời khai, cháu A đã bình tĩnh trả lời, khai báo về sự việc mình bị xâm hại. Qua đó, giúp điều tra viên thu thập chứng cứ, xác định đối tượng, mở ra hướng điều tra giải quyết vụ việc.

Mặc dù mô hình phòng điều tra thân thiện đã và đang được phát triển mở rộng, nhưng tác giả nhận thấy mô hình này mới dừng lại ở hướng dẫn, vận động mà chưa đưa vào quán triệt xây dựng, trên thực tế chỉ tập trung ở cấp tỉnh, cấp cơ sở chưa được thực hiện. Bên cạnh đó, muốn sử dụng hiệu quả mô hình phòng điều tra thân thiện, Điều tra viên cần được tiếp tục đào tạo, bồi dưỡng về kỹ năng điều tra thân thiện. Mặt khác, quan hệ phối hợp trong quá trình phát triển, sử dụng phòng điều tra thân thiện cũng là những yếu tố quan trọng cần được lưu tâm. Đây là các nội dung quan trọng chúng ta cầ hướng tới để đảm bảo nguyên tắc tố tụng đối với người dưới 18 tuổi.

Một số đề xuất, kiến nghị giải pháp góp phần nâng cao hiệu quả mô hình "phòng điều tra thân thiện"

Một là, tiếp tục thực hiện Nghị quyết 121/2020/QH14 ngày 19 tháng 6 năm 2020 của Chính phủ về tiếp tục tăng cường hiệu quả việc thực hiện chính sách, pháp luật về phòng, chống xâm hại trẻ em.

Tại điểm d, khoản 2 Nghị quyết số 121/2020/QH14 ngày 19 tháng 6 năm 2020, Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Công an Ban hành quy định về điều tra thân thiện trong các vụ án xâm hại trẻ em; đẩy mạnh triển khai mô hình "phòng điều tra thân thiện" tại Công an các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; ban hành và triển khai kế hoạch phòng, chống tội phạm xâm hại trẻ em trên môi trường mạng; tăng cường bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng giải quyết các vụ án xâm hại trẻ em cho Điều tra viên. Thực hiện theo tinh thần của Nghị quyết, Bộ Công an cần tiếp tục nhân rộng mô hình phòng điều tra thân thiện phục vụ công tác lấy lời khai, hỏi cung bị can người dưới 18 tuổi. Ở một số đơn vị, cơ quan có đủ điều kiện về cơ sở vật chất, có thể có phòng chuyên biệt phục vụ công tác điều tra thân thiện với đầy đủ các không gian (phòng chờ, phòng lấy lời khai, phòng quan sát) cũng như những trang thiết bị cần thiết để quá trình lấy lời khai, hỏi cung bị can có không gian thân thiện, gần gũi hơn, nhằm hạn chế đến mức tối đa tổn thương thứ cấp về mặt tinh thần cho trẻ em. Đối với các đơn vị, cơ quan chưa có đủ điều kiện cơ sở vật chất nên dành ra một phòng riêng lấy lời khai thân thiện với người chưa thành niên, cũng nênq uy định một số điều kiện tiêu chuẩn nhất định về địa điểm lấy lời khai để đảm bảo thân thiện nhất.

Hai là, phát huy ưu điểm trong xây dựng, vận hành, khai thác mô hình “phòng điều tra thân thiện”, đồng thời xây dựng quy chế quản lý và kiểm tra việc sử dụng phòng điều tra thân thiện đảm bảo đúng quy định.

Hiện nay, cả nước đã xây dựng được 33 mô hình phòng điều tra thân thiện. Để tiếp tục vận hành, sử dụng hiệu quả mô hình này cần phải ban hành các quy chế quản lý phù hợp. Thực tế hiện nay, Cục Cảnh sát hình sự đã ban hành quy chế, giao cho địa phương quản lý, sử dụng mô hình phòng điều tra thân thiện. Nhưng quy chế này còn chung chung, chưa rõ đơn vị nào tại Công an địa phương được quản lý, sử dụng, bảo quản phòng điều tra thân thiện. Điều này sẽ dẫn tới việc nhanh chóng xuống cấp các cơ sở vật chất, giảm đi hiệu quả việc sử dụng mô hình phòng điều tra thân thiện. Theo tác giả, cần bố trí, giao cho Phòng Cảnh sát hình sự trực tiếp quản lý, sử dụng, hàng năm bảo trì mô hình "phòng điều tra thân thiện" để đảm bảo hiệu quả trong công tác sử dụng mô hình này.

Ba là, tiếp tục tăng cường bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng giải quyết các vụ án hình sự có liên quan đến người dưới 18 tuổi cho đội ngũ Điều tra viên.

Phòng điều tra thân thiện chỉ là phương tiện, còn kỹ năng lấy lời khai của Điều tra viên sẽ là yếu tố quyết định đến hiệu quả của buổi lấy lời khai. Vì vậy, Điều tra viên cần được đào tạo bài bản, kỹ lưỡng, cũng như có kinh nghiệm kỹ năng về các hoạt động điều tra, lấy lời khai liên quan đến người dưới 18 tuổi. Đảm bảo Điều tra viên phải nắm chắc được đặc điểm tính cách, tâm sinh lý lứa tuổi của đối tượng cần khai thác thông tin, từ đó có những biện pháp khai thác thông tin phù hợp. Có thể thiết kế một mô hình, gồm một bộ tiêu chí về quá trình đào tạo, về kinh nghiệm của điều tra viên chuyên trách, tiêu chuẩn về phòng lấy lời khai thân thiện, tiêu chuẩn về kỹ năng lấy lời khai thân thiện... để áp dụng thí điểm tại một hoặc nhiều địa phương cụ thể, các mô hình này phải đảm bảo một số tiêu chuẩn nhất định để làm cơ sở, căn cứ đánh giá hiệu quả hoạt động của mô hình này. Có thể lựa chọn một số địa bàn có tỷ lệ người dưới 18 tuổi phạm tội cao, đánh giá tác động, tính hiệu quả của mô hình này qua việc so sánh, đối chiếu với các tiêu chí trước và sau khi mô hình thí điểm được triển khai. Trên cơ sở kết quả đánh giá mô hình thí điểm, xây dựng kế hoạch mở rộng đơn vị chuyên trách, cán bộ chuyên trách được phân công trên cả nước; song song với việc theo dõi và đánh giá tác động, hiệu quả hoạt động theo thời gian, cần liên tục điều chỉnh để nâng cao hiệu suất, hiệu quả và kết quả thực hiện nhiệm vụ.

Bốn là, thường xuyên tổ chức sơ kết, tổng kết, trao đổi kinh nghiệm về công tác điều tra tố tụng đối với người dưới 18 tuổi để các cán bộ điều tra, điều tra viên có thể học hỏi kinh nghiệm, chia sẻ những cách thức xử lý với tình huống có liên quan đến người dưới 18 tuổi. Thường xuyên mở các lớp tập huấn chuyên sâu về tâm lý học, khoa học giáo dục và kỹ năng vận dụng vào hoạt động điều tra theo tố tụng hình sự. Những kiến thức tập huấn này lầ thực sự cần thiết, đảm bảo người tiến hành tố tụng khi xử lý, giải quyết vụ án có liên quan đến người dưới 18 tuổi vừa đảm bảo đúng quy định, bảo vệ quyền cơ bản của trẻ em, cảm thông với các em, tìm được phương thức phù hợp để khơi gợi, thúc đẩy sự hợp tác của các em trong quá trình làm sáng tỏ sự thật khách quan của vụ án, thấu hiểu hoàn cảnh, diễn biến tâm sinh lý của các em khi thực hiện hành vi phạm tội để giáo dục, thuyết phục các em nhận thức lỗi lầm.

Năm là, tăng cường mối quan hệ phối hợp với các cơ quan, ban ngành, các tổ chức bảo vệ trẻ em, Đoàn Thanh niên... trong quá trình thực hiện hoạt động tố tụng hình sự với người dưới 18 tuổi nói chung và việc khai thác, sử dụng phòng điều tra thân thiện nói riêng. Đây là những đơn vị, cá nhân có nhiều kinh nghiệm trong làm việc, tiếp xúc với người dưới 18 tuổi, am hiểu về đặc điểm tâm sinh lý của lứa tuổi này. Trong quá trình xây dựng phòng điều tra thân thiện, các điều tra viên có thể phối hợp, trao đổi và cần sự tư vấn của các đơn vị này để có phương án xây dựng phù hợp, hiệu quả. Bên cạnh đó, trong quá trình tiến hành lấy lời khai và tiếp xúc tâm lý với người dưới 18 tuổi, khi xuất hiện những tình huống tâm lý bất lợi cho hoạt động điều tra, việc tìm hiểu nguyên nhân để có biện pháp tháo gỡ, áp dụng chiến thuật phù hợp rất cần có sự tham gia, tư vấn đến từ những chuyên gia trong lĩnh vực này./.

Trung tá, TS Đỗ Thị Phương Thanh

Link gốc